Je moet je hele leven door met je tanden. Belangrijk dus om er goed zorg voor te dragen.
Over hoe je dat het beste doet, doen er veel verhalen de ronde. Die soms een feit en soms een fabel zijn.
Enkele weetjes op een rij om tot op hoge leeftijd een mooi en gezond gebit te behouden.
Tandverzorging demystified: De Do’s en Don’ts
Je hele leven lang moet je voor je tanden zorgen, dus het is belangrijk om te weten wat wel en niet goed is voor een gezond gebit. Er zijn talloze verhalen en adviezen over tandverzorging, maar wat is nu echt waar? Hier zijn enkele essentiële tips om een mooi en gezond gebit te behouden tot op hoge leeftijd.
Niet doen: poetsen na de maaltijd Veel mensen denken dat direct na het eten je tanden poetsen een goed idee is, maar dat is niet het geval. Wacht liever een halfuur tot een uur, zodat je tandglazuur kan herstellen van de zuren in voedsel en drank.
Wel doen: drie hoofdmaaltijden en drie tussendoortjes eten Er bestaat verwarring over hoe vaak je moet eten voor gezonde tanden. Aanbevolen is dagelijks drie hoofdmaaltijden en drie gezonde tussendoortjes, zodat je tanden genoeg tijd hebben om te herstellen.
Niet doen: fruitsap of (light) frisdrank drinken Zelfs fruitsappen en light frisdranken kunnen schadelijk zijn voor je tanden vanwege de suikers en zuren. Kies liever voor water of ongezoete melk om je tanden gezond te houden.
Wel doen: de tandpasta kiezen die bij jou past Er zijn verschillende soorten tandpasta’s, dus kies degene die past bij jouw behoeften, zoals tandpasta voor gevoelige tanden of met fluoride voor extra bescherming.
Niet doen: mondwater met alcohol gebruiken Mondwater kan bijdragen aan een gezonde mondhygiëne, maar vermijd varianten met alcohol, omdat deze je mond kunnen uitdrogen en het evenwicht kunnen verstoren.
Wel doen: minimaal drie keer per week flossen Flossen is essentieel voor het verwijderen van voedselresten en tandplak tussen je tanden, wat kan leiden tot ontstekingen en gaatjes als het wordt verwaarloosd. Gebruik verschillende methoden zoals flosdraad, ragers en stokers voor een grondige reiniging.
Tips voor de beste tandverzorging : wel doen en niet doen
Niet doen: poetsen na de maaltijd
Meteen na het eten je tanden poetsen? Geen goed idee, in tegenstelling tot wat veel mensen denken. Het is belangrijk om je tanden even rust te gunnen. Want elke keer dat je iets eet of een suikerhoudende of zure drank drinkt, vallen zuren je tanden aan, waardoor je tandglazuur tijdelijk even verzwakt is. Als je dan meteen gaat poetsen, kun je het glazuur beschadigen. Het is daarom beter om een halfuur tot een uur te wachten met poetsen. Je speeksel krijgt dan de tijd om de zuren te neutraliseren en om je tanden te helpen herstellen van de ‘zuuraanval’. Wel kun je direct na het eten of na een fris-, energie- of sportdrank je mond spoelen met water.
Wel doen: drie hoofdmaaltijden en drie tussendoortjes eten
Over hoe vaak je best eet om gezonde tanden te behouden, doen er misverstanden de ronde. Aanbevolen is, net zoals voor je lijn: dagelijks drie hoofdmaaltijden en drie tussendoortjes. Op die manier krijgen je tanden telkens de tijd om te herstellen. En welke tussendoortjes dat moeten zijn? Enkele voorbeelden van tandvriendelijke tussendoortjes: groenten, fruit, kaas, yoghurt, noten, suikervrije kauwgom. Zoute of gesuikerde snacks zijn uiteraard niet gezond, maar kunnen af en toe wel, liefst direct na een maaltijd. Want bij een maaltijd worden de zuren gemakkelijker geneutraliseerd en verdund omdat je meer speeksel in je mond hebt. Zeker af te raden: snoepen in bed of voor het slapengaan.
Niet doen: fruitsap of (light) frisdrank drinken
Wie denkt dat fruitsap beter voor zijn tanden is dan frisdrank heeft het mis. Ook fruitsappen, zelfs de pure en ongezoete varianten, bevatten erg veel suikers, die je tanden aantasten. De suikers zijn namelijk ook afkomstig van het fruit zelf. En denk ook niet dat je beter af bent met light frisdranken. Zij bevatten minder of geen suikers, maar zijn net als andere frisdranken artificieel aangezuurd voor een frisse smaak. Die zuren kunnen je tandglazuur aantasten en voor tanderosie zorgen.Welke dranken wel gezond zijn voor je tanden? Allereerst water. Met water spoel je voedselresten en bacteriën weg van je je tanden en je tandvlees. Het houdt ook je speekselproductie op peil, wat helpt om zuren te neutraliseren en zo je tanden te beschermen tegen tandbederf. Ook goed voor je tanden is ongezoete koeienmelk, waar al calcium in zit, of plantaardige melk met toegevoegde calcium. C is namelijk een belangrijke bouwsteen van je tanden.Als je toch fruitsap of frisdrank wilt drinken, combineer het dan met een maaltijd. Zo neutraliseer en verdun je met je speeksel de zuren. Erna drink je dan een glas water.
Niet doen: lang en hard poetsen
Voor veel mensen staat goed poetsen gelijk met hard en lang poetsen. Maar dit is geen goed idee. Met al te fanatiek poetsen riskeer je zelfs dat je glazuur afslijt. Om dit te vermijden is een elektrische tandenborstel meestal handiger dan een handmatig model. Die heeft namelijk een timer en geeft een signaal wanneer je te veel druk uitoefent. Volgens onderzoek is een elektrische tandenborstel trouwens sowieso beter. Door de kleinere en snellere cirkelvormige bewegingen verwijdert die meer tandplak.
Wel doen: drie hoofdmaaltijden en drie tussendoortjes eten
Over hoe vaak je best eet om gezonde tanden te behouden, doen er misverstanden de ronde. Aanbevolen is, net zoals voor je lijn: dagelijks drie hoofdmaaltijden en drie tussendoortjes. Op die manier krijgen je tanden telkens de tijd om te herstellen. En welke tussendoortjes dat moeten zijn? Enkele voorbeelden van tandvriendelijke tussendoortjes: groenten, fruit, kaas, yoghurt, noten, suikervrije kauwgom. Zoute of gesuikerde snacks zijn uiteraard niet gezond, maar kunnen af en toe wel, liefst direct na een maaltijd. Want bij een maaltijd worden de zuren gemakkelijker geneutraliseerd en verdund omdat je meer speeksel in je mond hebt. Zeker af te raden: snoepen in bed of voor het slapengaan.
Wel doen: minimaal drie keer per week flossen
Wellicht hamert ook jouw tandarts bij elk bezoek op regelmatig flossen. Waarom dit zo belangrijk is? Je tanden en kiezen staan vaak dicht tegen elkaar aan, en dus kan een tandenborstel niet overal bij. Voedselresten, bacteriën en tandplak blijven zitten in de ruimtes tussen je tanden. Het is daarom aangeraden om minimaal drie keer per week en liefst twee keer per dag te flossen. Als je dit niet of te weinig doet, kunnen er ontstekingen van je tandvlees ontstaan, met bloedingen als gevolg. Daardoor kan je tandvlees zich gaan terugtrekken, waardoor je tandhalzen permanent bloot komen te liggen, met allerlei problemen als gevolg. Ook hopen bij niet of te weinig flossen de bacteriën zich op, waardoor je tandglazuur aangetast wordt en er gaatjes kunnen ontstaan.
Wel doen: de tandpasta kiezen die bij jou past
Witmakend, voor gevoelige tanden, met fluor, zonder fluor… Het aanbod van tandpasta’s is de laatste jaren enorm. Voor wie door het bos de bomen niet meer ziet:
- Tandpasta voor gevoelige tanden: deze tandpasta’s zijn ontwikkeld voor mensen van wie bijvoorbeeld het glazuur dunner is geworden of de tandhalzen bloot zijn komen te liggen. Je ervaart dan ongemak of pijn bij koude, warme, zure of zoete voeding of dranken. Deze tandpasta’s bevatten onder andere schuurmiddelen met een lage abrasiviteit, waardoor ze de tanden reinigen zonder het glazuur te beschadigen. Ook bevatten ze stoffen die de zenuwgeleiding onderbreken, waardoor je minder pijn ervaart.
- Whitening tandpasta: doorgaans bevatten deze tandpasta’s iets meer schuurmiddelen, waardoor ze agressiever zijn tegen vlekken. Let wel, deze tandpasta’s werken enkel in op het glazuur, niet op het onderliggende tandbeen, dat de kleur aan je tanden geeft. Dat tandbeen verkleurt ook naarmate we ouder worden, door dunner wordend glazuur. Die vergeling kun je enkel tegengaan met professionele tandheelkundige producten.
- Fluoride: deze stof versterkt het tandglazuur en beschermt het tegen de zuren die geproduceerd worden door bacteriën en die gaatjes kunnen veroorzaken. Daarom bevatten de meeste tandpasta’s in minder of meerdere mate fluoride. Wel zijn er tegenwoordig meer merken op de markt die dat niet bevatten, waarmee tegemoet gekomen wordt aan mensen die bezorgd zijn dat fluoride kankerverwekkend zou zijn. Hiervoor bestaat echter geen enkele wetenschappelijke onderbouwing.
- Tabletten: als alternatief voor tandpasta komen er steeds meer tabletten op de markt. Met dezelfde ingrediënten, alleen de vorm is anders. De bedoeling is dat je ze kauwt, waarbij je speeksel de tabletten activeert, die dan in schuim veranderen. Daarna poets je je tanden met een vochtige tandenborstel. Deze ‘tandpasta’ is een milieuvriendelijk alternatief, doordat er geen plastic tubes meer geproduceerd worden en de tabletten meestal in recycleerbare verpakkingen komen.
Om goed te flossen zijn er verschillende methodes:
- Met flosdraad: deze methode is vooral geschikt op plaatsen waar de tanden en kiezen heel dicht tegen elkaar aanstaan. De flosdraad is dun genoeg om deze plekken te bereiken.
- Met ragers ofwel interdentale borstels: dit zijn kleine, ronde borsteltjes die in verschillende diktes verkrijgbaar zijn. Gebruik ragers op plekken waar de tussenruimte relatief groot is.
- Met stokers: dit heeft de vorm van een driehoek en kan daardoor voedselresten, tandplak en bacteriën verwijderen op plekken waar iets meer ruimte is. Een tandenstoker is vooral handig om te gebruiken tussen de tandhalzen, waar vaak meer ruimte is.
Omdat de ruimte tussen de tanden en kiezen niet op elke plek even groot is, gebruiken de meeste mensen verschillende methodes. Flossen tussen de voorste tanden en ragers bij de achterste kiezen bijvoorbeeld.
