Het is weer volop pollentijd. Met voor sommigen als gevolg: hoofdpijn, niesbuien en een loopneus. Hoe krijg je hooikoorts? Wat zijn de behandelingen? En kun je het ook voorkomen? Negen vragen, negen antwoorden.
Wat is hooikoorts?
Een allergie voor pollen, oftwel hooikoorts, is een overreactie van je afweersysteem. Dat afweersysteem reageert op onschuldige stoffen, zoals stuifmeel (pollen) van grassen, bomen, kruiden en onkruid, die door de wind worden verspreid. Bij die reactie van je lichaam komt er te veel histamine vrij, waardoor je de typische hooikoortsklachten krijgt: niezen, hoesten, jeuk, tranende ogen….
wat zijn de symptomen en kenmerken van hooikoorts
De meest voorkomende klachten bij hooikoorts zijn: een loopneus of verstopte neus, niesbuien, jeukende of tranende ogen, kriebelhoest en benauwdheid. Ook mogelijk: hoofdpijn, vermoeidheid, keelpijn met eventueel keelontsteking en bijholte-ontsteking.
Wie heeft hooikoorts?
Ongeveer 10 à 20 procent of zowat 3 miljoen Belgen zou in meer of mindere mate aan hooikoorts lijden. Hoe het komt is niet geweten, wel is duidelijk dat vrouwen vaker hooikoorts hebben dan mannen. Bovendien zijn bij vrouwen de klachten heftiger en langduriger.
In welk seizoen krijg je hooikoorts?
Je hebt vooral hooikoortsklachten in de bloeitijd van grassen, planten en bomen. Omdat bomen eerder in het jaar bloeien dan grassen, krijgen mensen met een allergie voor boomstuifmeel al klachten in februari en maart. Wie een allergie voor grasstuifmeel heeft, is later, in mei en juni, aan de beurt. Als je dan weer een allergie voor pollen van kruiden of onkruid hebt, ondervind je vanaf mei tot november hinder.
Is hooikoorts erfelijk?
De aanleg voor een pollenallergie is deels genetisch bepaald. Als een van je ouders het heeft, dan heb je 20% kans om het ook te ontwikkelen. Hebben beide ouders de allergie, dan stijgt je kans tot maar liefst 75%.
Is hooikoorts besmettelijk?
Nee, je kunt hooikoorts niet krijgen van andere mensen of dieren. Dat betekent dus dat je geen afstand hoeft te houden van mensen met een pollenallergie.
Hoe wordt hooikoorts vastgesteld?
De huisarts of specialist stelt de diagnose hooikoorts via je klachtenpatroon in combinatie met een huidtest of een bloedonderzoek. Via een huidtest kom je te weten voor welke pollen je gevoelig bent. Bij deze test worden druppels van pollen van de vermoedelijke boosdoeners (bijvoorbeeld berk, gras…) via een injectie in je huid gebracht. Als je huid na een twintigtal minuten rood verkleurt, en gaat jeuken en opzwellen, dat is de oorzaak va de allergie vastgesteld. Via een bloedtest kan de aanwezigheid van antilichamen, die het lichaam produceert als reactie op bepaalde allergene stoffen, opgespoord worden.
Wat helpt tegen hooikoorts?
Hooikoorts kun je niet genezen, maar de klachten zijn wel te onderdrukken met tabletten, neussprays, of oogdruppels. Sommige zijn vrij verkrijgbaar in de apotheek, voor andere heb je een voorschrift nodig. Die middelen moeten elk jaar in het pollenseizoen, en meestal dagelijks, worden gebruikt.
Dit zijn de meest gebruikte middeltjes:
Antihistaminica
Antihistaminica zijn tabletten of neussprays die de werking van histamine tegengaan. Histamine is de stof in je lichaam die symptomen veroorzaakt bij een allergie. Antihistaminica blokkeren de receptoren van de cellen waar histamine op terechtkomt. Een neusspray werkt sneller dan tabletten, maar moet je wel meerdere keren per dag gebruiken. Een antihistaminetablet hoef je maar één keer per dag te nemen.
Cromonen
Dit gaat om oogdruppels en neussprays met cromoglicinezuur. Ze leggen een beschermlaagje rond de cellen die op pollen reageren. De oogdruppels werken al na een paar dagen, van neussprays merk je pas na een paar weken effect. De laatste worden dan ook vooral gebruikt om hooikoortsklachten te voorkomen, niet wanneer je al klachten hebt.
Corticosteroïden
Deze neussprays op basis van corticosteroïden zijn ontstekingsremmend en verminderen zo overgevoeligheidsverschijnselen. Ze werken tegen neus- en oogklachten en zijn goedkoper dan antihistaminica.
Met natuurlijke ingrediënten
Bij de apotheek of drogist vind je ook neussprays op natuurlijke basis, vaak met een zoutoplossing en eventueel andere natuurlijke ingrediënten.
Immunotherapie
Deze behandeling pakt de oorzaak van hooikoorts aan: je afweersysteem wordt minder gevoelig gemaakt voor pollen. Je krijgt daarvoor een desensibilisatiemiddel toegediend, met daarin een kleine hoeveelheid van de allergene stof. Die hoeveelheid wordt telkens opgevoerd, zodat je na een tijd minder heftig reageert op de stof. Dit werkt via een inspuiting in je arm, of druppels of tabletten onder je tong. De nadelen zijn dat de therapie drie tot vijf jaar duurt, niet goedkoop is en niet bij iedereen werkt.
Kun je hooikoorts vermijden?
Voorkomen dat pollen op je slijmvliezen terechtkomen is bijna onmogelijk. maar je kunt wel een aantal maatregelen nemen om de gevolgen tot een minimum te beperken:
- Houd ramen en deuren (vooral die van de slaapkamer) zoveel mogelijk gesloten, vooral op het einde van de namiddag, wanneer de pollenconcentraties het hoogst zijn. Lucht je huis bij voorkeur ’s ochtends of ’s nachts, want dan is er minder stuifmeel in de lucht, of na een regenbui. Je kunt ook pollenfilters op je vliegenraam hangen.
- Verwijder bomen als berk, els en hazelaar uit je tuin.
- Bescherm je ogen met een bril of zonnebril.
- Houd in de auto de ramen en luchttoevoer van buiten gesloten. Installeer hier eventueel ook een pollenfilter.
- Goed om te weten bij het boeken van vakanties of om eventueel je woonplaats te bepalen: aan zee en in de bergen (boven 1500 m) zitten er veel minder pollen in de lucht. Op het platteland en in het bos zijn er dan weer meer pollen dan in de stad. En op het platteland is de stuifmeelconcentratie in de ochtend het grootst, in de stad meestal tegen de avond.
