Aromatherapie: oorsprong, voordelen en hoe je het gebruikt

Wat is aromatherapie?

Het woord ‘aromatherapie’ is een samentrekking van het Griekse ‘aroma’: geur, en ‘therapia’: behandeling. Het staat dus voor: een behandeling of verzorging met geuren. Het is een vorm van kruidengeneeskunde, waarbij de geurige olie van kruiden, bloemen en andere plantdelen gebruikt worden. Deze olie wordt etherisch genoemd, wat verwijst naar het vervliegen in de lucht, of essentieel, omdat de essentie uit de plant gehaald wordt. Vooral bij spanningen, angst en slapeloosheid zijn essentiële of etherische oliën heilzaam. Dat komt doordat de geuren inwerken op ons centrale zenuwstelsel en het tot rust brengen. 

Hoe het technisch werkt? De oliën worden uit de planten geëxtraheerd via persing, waterdampdestillatie of CO2-extractie. Daarna worden deze geurstoffen ingezet voor gebruik in cosmeticaproducten, kompressen, geurverspreiders… 

Wat is de filosofie van aromatherapie?

Aromatherapie heeft een spirituele achtergrond. De filosofie is dat de zuivere essentiële oliën de levenskracht oftewel de essentie van de plant bevatten. Alle planten hebben een unieke geur, zo begint het gedachtegoed. Die geurstoffen vormen zich via de zon, waarna de plant ze gebruikt om insecten aan te trekken, om zich op die manier voort te planten. Via allerlei technieken, zoals waterdampdestillatie, wordt de geurende olie-achtige stof vrijgemaakt. Het is die stof die de zogenoemde levenskracht bevat.

De Chinezen, die aromatherapie ontdekten in de middeleeuwen, noemen deze levenskracht ‘chi’. De Jappanners betitelen het dan weer als ‘kie’ en de Indiërs als ‘prana’. Die levenskracht wordt, via inhalatie of via de huid, op de gebruiker overgedragen. Dit draagt dan bij tot het herstel van het natuurlijke evenwicht in je lichaam. 

Wat doet aromatherapie voor je?

Essentiële oliën worden al lang gebruikt in de voedingsindustrie. Denk bijvoorbeeld aan sinaasappel- of vanillearoma in het cakebeslag. Bij aromatherapie worden de geurstoffen gebruikt om je lichamelijke, geestelijke en emotionele gezondheid te verbeteren. Zo helpen onder andere bergamot, lavendel, roos en sandelhout bij onrust, stress, en slapeloosheid. Citronella, basilicum en steranijs verjagen dan weer je sombere stemming. Nog een paar voorbeelden: eucalyptus is goed voor je luchtwegen en werkt pijnstillend, gember werkt ontstekingsremmend, en tea tree olie doodt schimmels en bacteriën. 

Hoe ga je aan de slag met aromatherapie?

Aromatherapie gebeurt door inhalering of via opname door de huid. Dit zijn de meest populaire toepassingen:       

• Kompressen: die gebruik je vooral plaatselijk, bijvoorbeeld bij rugpijn of reuma. Je druppelt enkele druppels olie in heet water, legt daarin een katoenen of flanellen doek, wringt die uit en brengt hem aan op de zere of gevoelige plek.
• Maskers: wie meer wil halen uit zijn gezichtsmasker, voegt er enkele druppels essentiële olie aan toe. Voor een verzorgend crèmemasker is bijvoorbeeld amandelolie heilzaam, bij een reinigend kleimasker is citroenverbena extra verfrissend.
• Cosmetische producten: je kunt zelf je badproducten, shampoos, conditioners aanlengen met enkele druppels essentiële olie. Denk bijvoorbeeld aan lavendel voor een ontspannend effect, of mandarijn voor een opwekkend resultaat.
• Sauna: afhankelijk van het type sauna werk je met een schaaltje of giet je een mengsel over de stenen. Geuren zoals vanille werken ontspannend en zijn geschikt als afsluiter van de dag. Eucalyptus of munt stimuleren juist de hersenactiviteit en zijn perfect voor de start van je dag.
• Massage: aromatische oliën verdiepen het effect van je massage.  Zo doen ze je spieren extra ontspannen, verbeteren ze je doorbloeding nog beter en hydrateren ze je huid dieper. Ook hebben ze een invloed op je stemming.
• Aroma diffuser: in een verstuiver zit een bakje voor water met een paar druppels essentiële olie. Als je de diffuser aanzet, wordt het water omgezet in een geurige nevel die in de ruimte verspreid wordt. Zo kun je zelf in je woonruimte voor het gepaste effect zorgen.

Kortom, aromatherapie heeft een rechtstreekse invloed op je hersenen. Zo maken essentiële oliën stoffen als serotonine en endorfine in de hersenen vrij. Serotonine, ook wel gekend als het gelukshormoon, is een neurotransmitter die positief inwerkt op onze stemming en onze emoties. Als je serotoninegehalte bijvoorbeeld te laag is, dan kan dat leiden tot slapeloosheid en neerslachtige gevoelens. Wanneer er voldoende serotonine aanwezig is in de hersenen voelen we ons rustig, voldaan, open-minded en helder. Volledig zen, dus.

Zo werken de essentiële oliën het best:

• Verstuif 5 tot 10 druppels essentiële olie. Dit brengt niet alleen een aangename geur in je leef- en werkruimten, de oliën verbeteren ook de luchtkwaliteit. De meeste essentiële oliën werken immers zuiverend. En je weet: een gezonde lucht binnenshuis is cruciaal voor onze gezondheid, in het bijzonder voor mensen met een allergie. Ook handig: op een zomerse avond houden ze insecten als muggen op afstand.  
• Inhaleer de aroma’s tijdens een verkwikkende massage of bad. Inhalatie is trouwens een uitstekende manier om je keel en de luchtwegen te verzachten en te kalmeren. De essentiële oliën maken de neus vrij, waardoor ademen opnieuw makkelijker wordt.

Aromatherapie via de huid

Wat gaat er boven een zalige massage, een rustgevend bad of een verkwikkende douche? Met essentiële oliën leg je een extra laag op je wellness-ervaring. De oliën dringen gemakkelijk in de huid waar ze hun heilzame werking uitoefenen. Zo zuiveren en verzorgen ze de huid en verlichten ze jeuk bij onder andere insectenbeten. Bovendien hebben ze een verzachtende invloed op de spieren.

Zo gebruik je essentiële oliën via de huid het best. Eerste stap: verdun de essentiële olie altijd in een plantaardige olie (bv. zoete amandel). Essentiële oliën zijn immers zo geconcentreerd dat je ze altijd moet verdunnen. Anders zorgen ze voor irritatie of branderigheid.